Definicję czynnego podatnika VAT znajdziemy w Ustawie o podatku od towarów i usług. Zgodnie z jej zapisami są nimi wszyscy podatnicy VAT, którzy mają obowiązek opłacenia podatku od towarów i usług. Warto dodatkowo pamiętać, że za czynnego uznaje się również podatnika, który nie został wyrejestrowany z ewidencji VAT, która prowadzona jest przez Urząd Skarbowy.
Czynnymi podatnikami VAT są podmioty, które realizują czynności opodatkowane, zarejestrowane do VAT i opłacające podatek od towarów i usług. W pierwszej kolejności jednak konieczne jest złożenie w Urzędzie Skarbowym zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.
Złożenie deklaracji VAT-R przez przedsiębiorcę może odbyć się dobrowolnie z woli przedsiębiorcy, który chce opłacać podatek VAT, lub jeśli spełnia on wymogi związane z tym, że zostanie objęty takim podatkiem obligatoryjnie. Płatnikami VAT nie muszą być przedsiębiorcy, których przychody nie przekraczają 200 000 w skali roku. W takiej sytuacji istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego.
Przekroczenie wskazanej powyżej kwoty obrotów sprawia, że przedsiębiorca staje się czynnym płatnikiem VAT-u. Za podmioty czynne uznaje się również przedsiębiorców, którzy nie posiadają siedziby swojej firmy na terytorium Polski, oraz takich, którzy na mocy samej ustawy są pozbawieni prawa do skorzystania ze zwolnienia z VAT, co może wynikać z rodzaju prowadzonej działalności.
Spis treści
Kiedy nie można skorzystać ze zwolnienia z VAT?
Ustawa określa rodzaje prowadzonej działalności, które nie mogą być zwolnione z podatku VAT. Jeśli się do nich zaliczamy, będziemy zobligowani do jego opłacania.
- Sprzedaż wysyłkowa produktów kosmetycznych i toaletowych, wyrobów elektronicznych i optycznych, komputerów, urządzeń elektrycznych i nieelektrycznych zaliczanych do sprzętu gospodarstwa domowego, turbin, silników, czy pomp.
- Sprzedaż wyrobów z metali szlachetnych, towarów, które podlegają podatkowi akcyzowemu- wyjątek stanowi energia elektryczna, wyroby tytoniowe i samochody osobowe. Również sprzedaż budynków, terenów budowlanych, budowli lub ich części oraz nowych środków transportu.
- Sprzedaż hurtowa i detaliczna części do pojazdów samochodowych i motocykli.
- Sprzedaż usług prawniczych w zakresie doradztwa – wyjątek stanowi doradztwo rolnicze, obejmujące uprawę i hodowlę roślin, chów i hodowlę zwierząt, oraz sporządzanie planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego. Świadczenie usług jubilerskich oraz ściągania długów, również faktoringu.
Obowiązki czynnego podatnika VAT
- złożenie zgłoszenia rejestracyjnego na formularzu VAT-R do Urzędu Skarbowego, które należy złożyć przed dokonaniem pierwszej czynności, która będzie podlegać opodatkowaniu.
- Wystawianie faktur VAT.
- Składanie odpowiednich deklaracji podatkowych.
- Prowadzenie ewidencji sprzedaży i zakupów.
- Opłacanie podatku VAT do Urzędu Skarbowego.
Jak sprawdzić, czy dana firma jest czynnym podatnikiem VAT?
Umożliwia to rządowa strona internetowa http://ppuslugi.mf.gov.pl . Dostępna jest tu usługa sprawdzenia dowolnego podmiotu w rejestrze VAT. W tym celu niezbędne jest podanie numeru NIP, który pozwoli nam na uzyskanie informacji, czy określona firma jest obecnie czynnym płatnikiem VAT, czy może jest z niego zwolniona.
Kim dokładnie jest czynny podatnik VAT?
Co to znaczy, że ktoś jest czynnym podatnikiem VAT? Przedsiębiorca taki musi wywiązywać się z określonych obowiązków wynikających z ustawy. Do przedsiębiorców, którzy muszą być czynnymi podatnikami VAT zalicza się:
- Podatnicy, u których wartość sprzedaży opodatkowanej przekroczyła kwotę 200 000 zł w roku rozliczeniowym. W momencie, gdy tak określony limit zostanie przekroczony, to każda kolejna sprzedaż, jaka będzie realizowana przez firmę musi zostać objęta podatkiem VAT.
- Część przedsiębiorców już od swojej pierwszej sprzedaży musi opłacać podatek VAT – dotyczy to podatników, których działalności obejmuje transport potencjalnie niebezpiecznych i ryzykownych towarów- zostały one wymienione w załączniku nr 12 do ustawy o VAT.
- Przedsiębiorcy, których działalność nie posiada siedziby w Polsce.
- Oraz przedsiębiorcy wskazani powyżej, jako tacy, którzy nie mogą zostać zwolnieni z opłacania podatku VAT.
Wykaz podatników VAT – czym dokładnie jest?
Jest to lista prowadzona przez administrację państwową, Gromadzi i udostępnia informacje o podmiotach zarejestrowanych jako podatnicy VAT. Jest jedna taka baza, jest ona bezpłatna i dostępna w formie elektronicznej. Jest ona prowadzona przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS).
W wykazie podatników VAT znajdziemy informacje o następujących podatnikach:
- Nie zostali oni zarejestrowani lub wykreślono ich z rejestru.
- Zarejestrowano ich jako podatników VAT czynnych lub zwolnionych.
- Zostali przywróceni jako podatnicy VAT.
W wykazie podatników VAT znajdziemy następujące informacje:
- nazwa firmy lub imię i nazwisko,
- numer, który pozwoli na zidentyfikowanie podmiotu dla potrzeb podatkowych, jeśli został on nadany,
- numer REGON jeśli został nadany,
- numer w KRS jeśli został nadany,
- adres siedziby – w przypadku podmiotów, które nie są osobami fizycznymi,
- status podmiotu, który jest zarejestrowany, jako podatnik VAT, podatnik VAT zwolniony, również podmiotu, który zarejestrowany został ponownie,
- status podmiotu, który nie został zarejestrowany jako podatnik VAT lub który został wykreślony z rejestru,
- adres stałego miejsca prowadzenia działalności lub miejsca zamieszkania, jeśli nie ma stałego miejsca prowadzenia działalności – w przypadku osoby fizycznej,
- imiona i nazwiska osób, które tworzą organ uprawniony do reprezentowania podmiotu, ich numery NIP lub PESEL – w przypadku gdy podmiot został wykreślony lub nie został zarejestrowany,
- imię i nazwisko lub firma wspólnika, jego numer NIP lub PESEL – w przypadku podmiotu wykreślonego lub niezarejestrowanego,
- imiona i nazwiska prokurentów, NIP lub numer PESEL – w przypadku podmiotu wykreślonego lub niezarejestrowanego,
- data dokonania rejestracji, wykreślenia z rejestru, przywrócenia zarejestrowania jako podatnika VAT,
- podstawa prawna, która spowodowała odmowę rejestracji, wykreślenie z rejestru lub przywrócenie zarejestrowania.
Czy warto rejestrować się jako podatnik VAT?
Przedsiębiorcy, którzy otwierają działalność gospodarczą, często zastanawiają się czy warto rejestrować się jako podatnik VAT. Nie wiedzą, czy będzie to dla nich korzystne rozwiązanie. Jeśli nie działamy w zakresie, gdzie opłacanie podatku VAT będzie koniecznością, to warto to dokładnie przemyśleć. Niekwestionowaną zaletą jest z pewnością to, że można w tym modelu odliczać od podatku, to co kupujemy na potrzeby prowadzonej działalności.
Biała lista podatników VAT
Status czynnego podatnika VAT niesie ze sobą określone możliwości. Chodzi przede wszystkim o nowe perspektywy biznesowe, które mogą pozytywnie odbić się na finansach przedsiębiorstwa. Nie możemy jednak zapominać, że będąc podatnikiem VAT musimy również realizować określone obowiązki. Państwowa gospodarka może zostać niekiedy mocno obciążona przez próby wyłudzeń tegoż podatku. Właśnie w celu ochrony przed tym procederem 1 listopada 2019 roku wprowadzona została biała lista podatników VAT. Uzupełnieniem jest split payment.
Na białej liście znajdują się firmy, które posiadają status czynnego podatnika VAT. Ich podstawowe dane są tu uzupełnione przez numer rachunku bankowego. Jeśli dokonywane transakcje, przekraczają swoją wartością 15 000 zł to niezbędne jest, aby płatności za każdą z takich faktur znalazły się na wyszczególnionych kontach.
Oprócz tego, jeśli towary lub usługi, które są na nich wyszczególnione, nie zostały zwolnione przez ustawodawcę, to niezbędne jest również zastosowanie mechanizmu podzielonej płatności. W takiej sytuacji, to sprzedawca ma obowiązek zadbać, aby na fakturze znajdowała się taka informacja.
Każdy czynny podatnik VAT ma więc obowiązek weryfikowania swoich kontrahentów, korzystając z bazy krajowej informacji skarbowej. Zlekceważenie takiego obowiązku może skutkować nałożeniem kary – grzywny, lub braku możliwości rozliczenia faktury vat.