Pojęcie e-gwarancji jest obecnie dość często spotykane. Większość banków w Polsce wprowadziła takie rozwiązanie do swoich usług. Dodatkowo w dobie pandemii okazało się to niezwykle korzystne i wygodne dla wielu podmiotów. Czym właściwie jest gwarancja bankowa i e-gwarancja i czy korzystanie z rozwiązania elektronicznego będzie w pełni bezpieczne?
Spis treści
Co to jest gwarancja bankowa?
Aby możliwe było wyjaśnienie pojęcia e-gwarancji, niezbędne jest w pierwszej kolejności określenie, czy jest klasyczna gwarancja bankowa. Stosuje się ją w celu poprawienia płynności finansowej firmy, jak również, aby zwiększyć wiarygodność w oczach kontrahenta. Jest to więc instrument finansowo-biznesowy, który może ułatwiać działania.
Firma składa do banku zlecenie wystawienia gwarancji. Bank natomiast wystawia dokument, w którym zobowiązuje się do wypłaty na rzecz określonego beneficjenta, kwoty, jaką zakłada dana gwarancja. Ma to miejsce w sytuacji, gdy zleceniodawca nie wywiązał się z zadania objętego gwarancją. Dokument taki sprawia, że beneficjent ma pewność, że otrzyma zapłatę.
Co to jest e-gwarancja?
Pod względem funkcjonalności jest to dokładnie to samo, co zwykła gwarancja bankowa. Jednak różni się jej forma. Pojawia się tu bowiem dokument w formie elektronicznej. Autentyczność e-gwarancji potwierdzana jest poprzez podpis elektroniczny kwalifikowany.
Polskie prawo zakłada, że odpowiednio potwierdzony dokument w wersji elektronicznej, traktowany jest na równi ze swoim papierowym odpowiednikiem.
Jest to rodzaj umowy, w której bank przejmuje na siebie ryzyko spłacenia wierzyciela, w sytuacji, gdy kredytobiorca nie będzie mógł spłacić zobowiązania, jakie zaciągnął. Jednak firma, która gwarancję bankową uzyskała, musi uiścić prowizję na rzecz banku.
Zalety e-gwarancji
Jeśli chodzi o korzystanie z gwarancji w formie elektronicznej, to można dostrzec wiele zalet. Znajdują się pośród nich m.in.:
- Znacząca oszczędność czasu – wystarczy zaledwie kilka minut od jej wystawienia i wysłania, do otrzymania przez beneficjenta. Poza tym, aby załatwić taki dokument nie musimy nawet wychodzić z biura.
- Brak konieczności archiwizacji dokumentu.
- Ochrona środowiska – oszczędność papieru.
- Wyższy poziom bezpieczeństwa – łatwo o weryfikację podpisu pracownika banku.
- Niski koszt dostarczenia, gdyż znika opłata za kuriera.
- To często jedyne skuteczne rozwiązanie jeśli chodzi o uzyskanie kredytu bankowego lub podpisanie korzystnego kontraktu, co może być utrudnione, szczególnie dla osób, które dopiero startują ze swoją firmą.
Strony umowy i kto najczęściej korzysta z gwarancji bankowych?
W gwarancji bankowej – zarówno tradycyjnej, jak i elektronicznej – możemy mieć dwie strony:
- Pierwszą z nich jest firma lub osoba zlecająca wystawienie gwarancji, czyli kredytobiorca.
- Drugą jest bank, który udziela rzeczonej gwarancji.
Gwarancja może zostać udzielona tylko i wyłączenie przez bank. Z kolei beneficjentem takiego dokumentu może być zarówno osoba fizyczna, jak i firma, która działa na rynku krajowym lub zagranicznym.
Na skorzystanie z gwarancji bankowych decydują się przede wszystkim przedsiębiorcy, którzy mają w planach poważne inwestycje, które związane są ze znacznymi nakładami finansowymi. Dzięki tej umowie pojawia się zabezpieczenie spłaty kredytu, jeśli dojdzie do niewypłacalności przedsiębiorcy.
Warto również zaznaczyć, że z gwarancji bankowej mogą również skorzystać osoby prywatne. W ich przypadkach udzielane są zwykle gwarancje bankowe, które dotyczą:
- zwrotu zaliczki,
- spłaty kredytu,
- spłaty rat leasingowych,
- dobrego wykonania kontraktu/umowy,
- rękojmi,
- zapłaty za wykonaną usługę lub sprzedany towar,
- wypłaty nagród dla zwycięzców gier i promocji,
- zapłaty cła,
- zaliczki lub kaucji, które wypłacane są przed transakcją gdy chodzi o przetargi,
- pokrycia opłat paliwowych lub zobowiązań podatkowych.
Rodzaje gwarancji bankowych
Gwarancja musi mieć formę pisemną, niezależnie od tego czy jest papierowa czy elektroniczna. W przeciwnym razie pojawia się rygor jej nieważności.
Wyróżniamy dwa rodzaje gwarancji bankowych. Aby dokonać takiego podziału koniecznie należy wziąć pod uwagę formalności, jakie muszą zostać dopełnione, aby bank wypłacił odpowiednią należność na rzecz wierzyciela. W tym kontekście pojawia się gwarancja warunkowa oraz gwarancja bezwarunkowa.
- Gwarancja warunkowa – bank dokona spłaty należności w imieniu kredytobiorcy, jeśli wierzyciel dopełni odpowiednich warunków, które zawarte zostały w umowie. Przed dokonaniem wypłaty ma miejsce sprawdzenie przez bank, czy wypłata roszczenia jest w pełni uzasadniona. W związku z tym osoba lub firma, której udzielono gwarancji bankowej będzie zobowiązana do udostępnienia bankowi odpowiednich dokumentów, potwierdzających sytuację.
- Gwarancja bezwarunkowa – w tym wypadku należność wypłacana jest na żądanie wierzyciela. Nie ma tu wymogu dostarczania dokumentacji, jak również nie musimy udowadniać słuszności roszczenia w żaden inny sposób.
Korzyści z gwarancji bankowej dla beneficjenta i zleceniodawcy
Zabezpieczenie kredytów czy umów z wykorzystaniem gwarancji bankowej niesie za sobą wiele korzyści zarówno dla zleceniodawcy, jak i dla beneficjenta. Jakie dokładnie pojawiają się profity w konkretnych sytuacjach?
Korzyści dla zleceniodawcy
- większa wiarygodność w oczach potencjalnych kontrahentów,
- wzrost szans na zawarcie korzystnej umowy z nowym kontrahentem lub na uzyskanie kredytu w innym banku,
- nie musi wykorzystywać własnych środków, aby skutecznie zabezpieczyć określoną transakcję,
- gwarancja bankowa nie powoduje naruszenia zdolności kredytowej zleceniodawcy,
- szybkie załatwienie sprawy, bez rozpoczynania procesu sądowego.
Korzyści dla beneficjenta
- egzekwowanie własnych należności jest dużo łatwiejsze,
- mniejsze ryzyko związane z niewypłacalnością kontrahenta,
- większe bezpieczeństwo prowadzonych transakcji,
- szybka spłata należności przez bank, jeśli u kontrahenta pojawią się problemy finansowe,
- stabilność finansowa banków sprawia, że niezależnie od innych czynników będą one w stanie wypłacić beneficjentowi należność,
- sprawne załatwienie sprawy, bez rozpoczynania procesu sądowego.
Uzyskanie gwarancji bankowej – jak to zrobić?
Jeśli zależy nam na uzyskaniu gwarancji bankowej, jako formy zabezpieczenia, to niezbędne jest dopełnienie określonych formalności. Pierwszym i najważniejszym warunkiem jest wykazanie przez zleceniodawcę, iż posiada on zdolność kredytową na odpowiednim poziomie. Taki warunek to weryfikowanie przez bank, że dany przedsiębiorca czy osoba fizyczna, jest w stanie samodzielnie spłacać zobowiązanie, natomiast gwarancja będzie służyć jedynie formalnemu zabezpieczeniu transakcji.
Decydując się na skorzystanie z gwarancji bankowej warto wziąć pod uwagę oferty różnych banków i je ze sobą porównać. Niektóre z nich wymagają, aby zostało założone u nich konto, lub aby pojawiła się inna forma zabezpieczenia – może to być np. obciążenie hipoteki lub zdeponowanie określonej kwoty na rachunku.
Jeśli decyzja banku odnośnie przyznania nam gwarancji będzie pozytywna, to kolejnym krokiem będzie podpisanie odpowiedniej umowy. Konieczne jest zawarcie w niej określonych informacji. Powinny znaleźć się wśród nich:
- okres obowiązywania gwarancji,
- rodzaj gwarancji – warunkowa czy bezwarunkowa,
- termin wypłaty roszczenia przez bank,
- opis, doprecyzowanie konkretnej wierzytelności, która zostanie objęta gwarancją bankową,
- warunki wypłaty roszczenia przez bank.
Aby uzyskać e-gwarancję bankową wystarczy dostarczyć do banku odpowiedni wniosek oraz dokumenty potwierdzające zasadność jej udzielenia, może to być umowa najmu, kontrakt budowlany, czy dokumentacja przetargowa.
Tylko wybrani pracownicy banku mają prawo udzielić gwarancji bankowej. Ich nazwiska często znajdują się na stronach internetowych konkretnych banków.
Ważność gwarancji bankowej, czyli kiedy dochodzi do jej wygaśnięcia?
Gwarancja bankowa, zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej obowiązuje przez okres wskazany w umowie. W określonych sytuacjach, możliwe jest jednak zakończenie jej przed czasem.
Ma to miejsce jeśli zleceniodawca gwarancji dokonał pełnego spłacenia swojego zobowiązania u beneficjenta. Poza tym beneficjent może dobrowolnie zrezygnować z takiej formy zabezpieczenia. Okres obowiązywania kończy się również wcześniej jeśli zaistnieją inne przesłanki określone w umowie.
Jakie są koszta związane z uzyskaniem gwarancji bankowej?
Dokładny koszt uzyskania gwarancji bankowej jest zwykle ustalany indywidualnie pomiędzy zleceniodawcą a bankiem. Najczęściej jest również ściśle powiązany ze szczegółami umowy, jaka zostaje podpisana z beneficjentem.
Głównym kosztem gwarancji udzielanej przez bank jest prowizja, która naliczana jest od zaciągniętej sumy – ma ona wysokość od 0,5-1,5%.
Warto jednak zwrócić uwagę, czy w wybranym banku istnieją koszta dodatkowe, naliczenia opłat. Mogą one wynikać z:
- przygotowania umowy,
- rozpatrzenia wniosku o udzielenie gwarancji bankowej,
- zwiększenia kwoty gwarancji,
- wystawienia promesy udzielania gwarancji bankowej,
- spłaty roszczenia na rzecz beneficjenta,
- przedłużenia okresu obowiązywania gwarancji bankowej.
