Pierwszy i drugi próg podatkowy – takie obecnie obowiązują w Polsce. Jeśli zabieramy się za rozliczenie podatku za rok 2020, czyli pit, który należy złożyć do końca kwietnia 2021, to obowiązujące są dla nas dwie stawki podatku dochodowego – 17% i 32%. To, który z nich musimy zapłacić uzależnione jest od wysokości podstawy opodatkowania za przychody w roku ubiegłym.
Spis treści
Progi podatkowe dotyczą podatników, którzy rozliczają się z Urzędem Skarbowym na zasadach ogólnych. Przed rokiem 2020 obowiązywała wyższa stawka podatku dla pierwszego progu. Zmiana miała miejsce w styczniu 2020 roku i dla dochodów, jakie zostały uzyskane od 1 stycznia 2020 roku obowiązywała już niższa stawka 17%. Drugi próg pozostał bez zmian. W roku 2021 nie pojawiły się kolejne zmiany i utrzymane zostały stawki podatków dla poszczególnych progów podatkowych.
Progi podatkowe
W Polsce w rozliczeniach na zasadach ogólnych obowiązują dwa rodzaje progów podatkowych:
I próg podatkowy | Podatek należny 17% Dotyczy dochodu do wysokości 85 528 PLN. |
II próg podatkowy | Podatek należny 32% Dotyczy dochodów powyżej 85 528 PLN. |
W związku z tym jeśli w konkretnym roku podatkowym nasze dochody nie przekroczyły wartości 85 528 PLN, to obowiązujący jest dla nas pierwszy prób podatkowy, a więc zapłacimy 17% podatku. Jeśli jednak nasz dochód będzie wyższy, to konieczne jest opłacenie podatku dla drugiego progu podatkowego w wysokości 32%.
Podstawa opodatkowania – co to takiego?
Wyliczenie podstawy opodatkowania również nie zawsze jest takie oczywiste. Jest to kwota, od której musimy opłacić należny podatek, jednak nie jest to jedynie nasz dochód. Pod uwagę musimy wziąć również odpowiednią kwotę wolną od podatku, która uzależniona jest od wysokości dochodu, istotne są również koszty uzyskania przychodu oraz ulgi i odliczenia, z których mamy możliwość skorzystać.
Pierwszy próg podatkowy
Jeszcze z dochodów za rok 2019 rozliczaliśmy się z fiskusem w pierwszym progu podatkowym, podatkiem w wysokości 18%. Jednak od początku 2020 roku jest on niższy i wynosi 17%.
Pierwszy próg podatkowy przeznaczony jest dla wszystkich rozliczających się na zasadach ogólnych, w skali podatkowej, których dochody w ubiegłym roku nie przekroczyły wysokości 85 528 PLN.
Drugi próg podatkowy
W momencie, gdy mamy nieco wyższe dochody i przechodzimy na drugi próg podatkowy pojawia się zwykle więcej trudności. Jest to oczywiście bardziej kosztowne, gdyż stawka podatku w drugim progu podatkowym wynosi 32% podstawy opodatkowania. Jednak często pojawiają się również problemy z wyliczeniem całości.
Najważniejszy będzie jednak dla nas fakt, że wyższy podatek musi być naliczony jedynie od nadwyżki od kwoty 85 528 PLN. Co to dokładnie znaczy? Jeśli zarobimy 100 000 zł, to od kwoty 85 528 zł płacimy podatek w wysokości 17%, zaś od nadwyżki, czyli od 14 472 PLN już 32% podatku.
Jeśli wiemy, że przekroczony zostanie pierwszy próg podatkowy, to koniecznie należy zwrócić też uwagę na opłacane zaliczki na podatek dochodowy – istotne jest, aby zostały one odpowiednio dopasowane do wyższego opodatkowania.
Wspólne rozliczenie z małżonkiem a próg podatkowy
Jeśli nasze dochody sprawiają, że wchodzimy na drugi próg podatkowy, to może się okazać, że wspólne rozliczenie z małżonkiem sprawi, że nadal będziemy opłacać podatek w wysokości 17%. Jeśli jedno z małżonków zarabia niewiele, a drugie tyle, że wchodzi na drugi próg podatkowy, to we wspólnym rozliczeniu dochody się sumuje i dzieli na dwa – dzięki temu możemy z powodzeniem pozostać przy niższym podatku.
Aby dokonać takiego rozliczenia małżonkowie nie mogą posiadać rozdzielności majątkowej, muszą trwać w związku małżeńskim przez cały rok i być opodatkowani na zasadach ogólnych.
PIT zerowy dla osób młodych – jedynie w pierwszym progu podatkowym
Zerowy PIT dla młodych to rozwiązanie, specjalna ulga, która pozwala osobom, które dopiero wchodzą w swoje życie zawodowe uniknąć płacenia jakiegokolwiek podatku od dochodu do kwoty 85 528 PLN. Jednak gdy kwota ta zostanie przekroczona, niezbędne będzie opłacenie podatku w wysokości 32% od nadwyżki. Warto jednak pamiętać, że ulga taka przeznaczona jest jedynie dla osób, które są zatrudnione na podstawie umowy o pracę lub umowy zlecenie. Nie obejmuje ona młodych przedsiębiorców oraz osób uzyskujących dochody z tytułu umowy o dzieło.
Podatek liniowy a progi podatkowe
Przedsiębiorcy, którzy wiedzą, że będą przekraczać pierwszy próg podatkowy, mogą szukać oszczędności decydując się na podatek liniowy. W tej opcji nie występują progi podatkowe, a niezależnie od osiąganych dochodów opłaca się jedną stawkę podatku, która wynosi 19%.
W tym wypadku w rozliczeniu rocznym złożyć należy specjalny PIT-36L, zamiast zwykłego PIT-36. Jednak w przypadku podatku liniowego mamy pewne ograniczenia. Nie obowiązuje tu bowiem kwota wolna od podatku, nie mają zastosowania ulgi podatkowe, a rozliczać się w ten sposób mogą jedynie osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Jeśli jednak posiadamy dodatkowe źródła dochodu, poza działalnością, np. umowę o pracę, to konieczne jest złożenie odrębnego PIT-36. Co istotne, osoby, które decydują się na rozliczenia zgodnie z podatkiem liniowym, nie mają możliwości rozliczenia się wspólnie z małżonkiem.
Podatek liniowy jest opłacalny dla osób zarabiających więcej. Jednak wszystko powinniśmy dokładnie przeliczyć, bo to, że wejdziemy na drugi próg podatkowy, nie oznacza z automatu, że liniówka jest lepszą opcją. Wszystko zależy od zarobków, ulg z jakich możemy skorzystać, aby obniżyć podstawę opodatkowania. Zdaniem ekspertów opłacalność podatku liniowego rozpoczyna się mniej więcej od poziomu zarobków w granicach 100 000 zł brutto rocznie.
Danina solidarnościowa, czyli o co chodzi z „trzecim progiem podatkowym”?
Powszechnie w Polsce obowiązują dwa progi podatkowe, jednak z pewnością coraz łatwiej usłyszeć o trzecim progu podatkowym. W ten sposób często określa się tzw. daninę solidarnościową, czy też podatek dla najbogatszych. Polega on na tym, że dochody powyżej 1 000 000 PLN są dodatkowo opodatkowane w wysokości 4%.
Środki, jakie państwo pozyskuje z daniny solidarnościowej, przekazywane są na Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych. Ten tzw. trzeci próg obowiązuje w naszym kraju od 1 stycznia 2019 roku. Informację o nim znajdujemy w Ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych rozdział 6a. Dla dokonywanych rozliczeń niezwykle istotny będzie fakt, że danina jest niezależna od podatku dochodowego i należy ją uregulować odrębnie od składanego PIT.
Osoby, które są zobowiązane do opłacenia daniny solidarnościowej muszą złożyć deklarację DSF-1 do 30 kwietnia o wysokości daniny solidarnościowej.