Jedną z sytuacji, w których jako pracownikowi przysługuje Ci urlop okolicznościowy, jest śmierć ojca. Musisz dopilnować swoich praw z nim związanych. Dowiedz się więc kiedy możesz skorzystać z urlopu okolicznościowego w 2025 roku i w jakim wymiarze przysługuje on w wypadku śmierci ojca. Sprawdź również, czy pracodawca może odmówić jego udzielenia.
Spis treści
Śmierć najbliższego członka rodziny jest dla nas doświadczeniem traumatycznym. Ciężko jest nam poradzić sobie z emocjami, a dodatkowo jest wiele spraw formalnych, które musimy samodzielnie załatwić w związku z organizacją pogrzebu. Właśnie dlatego ustawodawca przewidział w takich sytuacjach dla pracowników możliwość skorzystania z urlopu okolicznościowego. W razie śmierci ojca masz możliwość wykorzystania urlopu okolicznościowego — dowiedz się więcej.
Z pewnością interesuje Cię ilość dni wolnych, a także, to kiedy dokładnie możesz je wykorzystać w przypadku śmierci ojca. Sprawdź również, jaka jest podstawa prawna do udzielenia takich dni wolnych i czy pracodawca może Ci ich odmówić. Z pewnością większość z nas wolałaby nigdy nie musieć korzystać z tego rodzaju dni wolnych, jednak w życiu zdarzają się różne sytuacje, a w związku z tym powinniśmy znać podstawowe informacje o naszych prawach jako pracownika, w razie śmierci bliskiej osoby.
Co mówi Kodeks pracy o urlopie wypoczynkowym w razie śmierci ojca?
Kodeks pracy wskazuje, że śmierć ojca to sytuacja, w której pracownikowi przysługują określone przywileje. Jest wśród nich również urlop okolicznościowy, który podobnie przysługuje w przypadku śmierci innych członków rodziny. Może jednak różnić się wymiarem. Warto również pamiętać, że pracownik ma pełne prawo do skorzystania z takiego urlopu i pracodawca nie ma możliwości odmówić mu jego udzielenia.
Termin wykorzystania, czyli kiedy możesz wykorzystać urlop okolicznościowy z powodu śmierci ojca w 2025?
Ani w Kodeksie pracy, ani w żadnych innych przepisach nie jest wskazane, jaki powinien być termin wykorzystania urlopu okolicznościowego. Jednak zgon ojca jest niejako z góry określeniem tego, kiedy z takiej możliwości skorzystamy. W związku z tym oczywiste jest, że pracownik weźmie urlop w dniach, w których doszło do rodzinnej tragedii. Dodatkowo warto zaznaczyć, że często może poinformować pracodawcę i złożyć wniosek z niewielkim lub żadnym wyprzedzeniem.
Nie ma jednak przymusu, aby wnioskować o dni wolne w ściśle określonym terminie, jak choćby dzień pogrzebu. Śmierć ojca może być trudnym wydarzeniem i możesz znacząco odczuć jej skutki, szczególnie psychologicznie. W tym czasie warto otaczać się bliskimi i wspólnie przeżywać żałobę, ale również w razie konieczności szukać profesjonalnej pomocy.
W związku z tym możesz wziąć urlop okolicznościowy w celu dopełnienia formalności w zakładzie pogrzebowym, czy też, aby zająć się organizacją pogrzebu. To od Ciebie zależy więc kiedy dokładnie i w jakim celu wykorzystasz te dodatkowe dni urlopu. Może to dotyczyć kwestii związanych z ubezpieczeniem, spraw urzędowych, spadku i innych. Jednak powinno być to w jakiś sposób powiązane ze śmiercią bliskiej osoby.
Bardziej szczegółowo, urlop okolicznościowy w wypadku śmierci ojca możesz wykorzystać:
- w celu uzyskania aktu zgonu w urzędzie,
- w celu przygotowania się do pogrzebu oraz aby go zorganizować,
- aby podjąć działania związane z ubezpieczeniem,
- aby wykonać formalne czynności związane ze sprawami spadkowymi,
- aby dokonać czynności w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych,
- aby dokonać niezbędnych działań w Urzędzie Stanu Cywilnego.
Ponadto czas urlopu ma również pomóc pracownikowi zaadaptować się do nowej sytuacji, nieco się z nią psychicznie oswoić. To również ma ogromne znaczenie.
Wniosek pracownika o urlop okolicznościowy — podstawa dla pracodawcy do udzielenia urlopu okolicznościowego
Najważniejszą kwestią jest to, że musisz formalnie wystąpić do swojego pracodawcy o udzielenie urlopu okolicznościowego. W związku ze śmiercią ojca wolne dni NIE będą przysługiwać Ci automatycznie. Zgodnie z prawem, jako pracownik masz obowiązek wystąpić z formalnym wnioskiem. Właśnie w nim należy zamieścić informację dotyczącą terminu urlopu.
Ponadto najczęściej oczekiwane jest również przedłożenie dokumentu, który będzie potwierdzeniem dla zasadności brania takich dni wolnych. Musisz potwierdzić formalnie wraz z wnioskiem pracownika, że doszło do okoliczności, które upoważniają Cię do skorzystania z urlopu okolicznościowego. W przypadku śmierci ojca jest to najczęściej akt zgonu. Czasem wymagany jest odpis, jednak w wielu sytuacjach wystarczy jedynie kserokopia.
Urlop okolicznościowy z tytułu śmierci ojca — kto może skorzystać z urlopu okolicznościowego w 2025?
Warto jednak pamiętać, że samo to, że masz pracę, nie sprawia, że masz prawo do urlopu okolicznościowego. Jest to przywilej osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Jednak możliwość skorzystania z niego mają również osoby, które pracują na zasadach spółdzielczej umowy o pracę, powołania, mianowania.
Z możliwości skorzystania z urlopu okolicznościowego wykluczone są więc umowy cywilnoprawne — zlecenie, o dzieło. W takich sytuacjach prawnie nie ma opcji wykorzystania dodatkowych dni wolnych. Wówczas w razie śmierci ojca pozostaje Ci liczyć na wyrozumiałość ze strony pracodawcy. To dość trudne wydarzenie, więc wielu szefów okazuje w tym czasie empatię swoim pracownikom.
Czy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za urlop okolicznościowy w związku ze śmiercią rodzica?
Zgodnie z przepisami okres urlopu okolicznościowego jest dla pracownika płatny. W związku z tym pracodawca ma obowiązek wypłacić mu należne wynagrodzenie za wolne dni. Jest to regulowane Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy. Dowiadujemy się z niego, że urlop okolicznościowy pod względem wynagrodzenia traktowany jest tak samo, jak wypoczynkowy.
Pracownikowi przysługuje urlop okolicznościowy w razie śmierci ojca — ile dni wolnych?
Urlop okolicznościowy przysługuje w przypadku śmierci bliskich członków rodziny. Od stopnia pokrewieństwa zależy zwykle jego wymiar. Jeśli doszło do śmierci ojca, to liczba dni wolnych wynosi 2 dni urlopu. Jak wspomnieliśmy wyżej, każdy dzień urlopu okolicznościowego możesz wykorzystać dowolnie na sprawy związane ze śmiercią, organizacją, formalnościami, jak i samym pogrzebem.
Ważne jest również, że dni wolne nie muszą następować bezpośrednio po sobie. Możesz więc wykorzystać je w różnych terminach, np. jeden dzień na formalności w zakładzie pogrzebowym i organizację pogrzebu, a drugi na samą uroczystość. Oczywiście można również inaczej, zależnie od Twoich potrzeb.
Dla wielu osób istotną informacją będzie fakt, że taki urlop można wziąć nie tylko w sytuacji, gdy dojdzie do śmierci rodzica biologicznego. Wolne zgodnie z prawem przysługuje również w przypadku śmierci ojczyma lub macochy. Wówczas również są to dwa dni wolne od pracy.
Czy niewykorzystany urlop okolicznościowy przepada?
Jeśli nie wykorzystasz urlopu okolicznościowego, to przepadnie on wraz z zakończeniem roku. Taka regulacja prawna sprawia, że nie ma możliwości kumulowania tego rodzaju dni wolnych. Urlop okolicznościowy jest konsekwencją zdarzenia losowego. Jednorazowo przysługuje jeden lub dwa dni urlopu okolicznościowego. Powinny one jednak mieć potwierdzony związek z konkretnym wydarzeniem.
Z pewnością takie dodatkowe wolne dni są w tym trudnym dla pracownika czasie niezwykle istotne. Warto z nich skorzystać. Jeśli potrzebujesz więcej czasu, to porozmawiaj z pracodawcą o wykorzystaniu części z przysługującego Ci urlopu wypoczynkowego również w tym czasie.
