Występowanie pojęcia etyki w kontekście biznesu wydaje się nam w pełni oczywiste. Jednak czy znamy jej oddziaływanie na działalność poszczególnych firm i organizacji? Czy wiemy czym dokładnie jest etyka i potrafimy ja odpowiednio wyjaśnić? Na co powinniśmy zwrócić szczególną uwagę w naszej działalności, aby można było powiedzieć, że jest ona etyczna. Na te i więcej pytań odpowiedzi znajdziecie w poniższym artykule.
Spis treści
Co to jest etyka?
Czym jest etyka sama w sobie? Jest to słowo, które pochodzi z języka greckiego, oznacza dokładnie dział filozofii, który zajmuje się moralnością.
Czym jest etyka w biznesie?
Do etyki biznesowej zaliczamy wszystkie zachowania, które pojawiają się w czasie kontaktu z klientami, kontrahentami, jak również współpracownikami i podwładnymi. Mają one kluczowe znaczenie w budowaniu wizerunku firmy, jak również wpływają na jej rozwój i skuteczność marketingu.
Stosowanie w biznesie etyki pozwala ograniczyć negatywne skutki działań, które łamią prawo oraz normy społeczne.
Kiedy postępujemy etycznie?
Wszelkie działania naszej firmy, nas samych, jak i naszych pracowników powinny być etyczne. Dotyczy to wszystkich relacji – z pracownikami, współpracownikami, kontrahentami, czy klientami. Oznacza to, że nie powinny wychodzić poza przyjęte normy społeczne oraz prawo.
Etyka w kapitalizmie
Warto zaznaczyć, że wiele osób dostrzega pewien zgrzyt w połączeniu słów „etyka” i „biznes”. Wynika to z ich postrzegania. Pierwsze jest uznawane za działanie bezinteresowne i z założenia dobre oraz właściwe, z kolei biznes jest nastawiony na zysk i pieniądze, nie będzie więc bezinteresowny.
Zwróćmy uwagę, że w działaniach biznesowych często mamy do czynienia z decyzjami, które mogą wzbudzać kontrowersje. W tym wypadku działanie etyczne ma doprowadzić do ograniczenia ilości pojawiających się konfliktów w całej działalności biznesowej.
Dobrym przykładem etyki biznesowej jest branie przez firmę odpowiedzialności, w razie sytuacji, w której okazałoby się, że podjęto błędne decyzje.
Zastosowanie etyki widoczne jest również w transparentności poczynań firmy, jej struktury działania, do której może mieć dostęp opinia publiczna. Etyka biznesowa ma prowadzić do tego, że podejmowane działania będą w pełni uczciwe, a jednocześnie zgodne z wizją jej założyciela, co do jej prowadzenia i rozwoju.
Etyka istotna jest również w odniesieniu do pracowników. Etyczna firma to więc taka, w której każdy pracownik jest odpowiednio traktowany.
Jakie założenia dla etyki biznesu musisz znać?
Obecnie działalność przedsiębiorców w kapitalizmie, można w pewnym zakresie z góry uznać za nieuczciwą. Jednak jeśli skupiamy się na etyce biznesowej, to musimy brać pod uwagę jej podstawowe założenie – Przedsiębiorca oferuje wysoką jakość produktów, dbając o wspólne dobro.
Stosowanie w działaniach biznesowych zasad etyki ma doprowadzać do zmniejszenia skutków chciwości oraz spekulacji. Działania, które nie idą w parze z etyką mogą prowadzić nas do chwilowego triumfu, zysków, jednak z czasem może się okazać, że doprowadzą nas do konieczności poniesienia ogromnych kosztów.
Jak z założenia powinna wyglądać etyka w biznesie?
Obraz etyki w biznesie jest nieco wyidealizowany, jednak właśnie on przedstawia to, jak powinna ona dokładnie działać w tej sferze życia. Uznaje się ją bowiem za określony zbiór zasad, które powinny być wprowadzone do struktury działalności firmy. Ich funkcjonowanie w przedsiębiorstwie powinno być korzystne dla pracowników i całego otoczenia biznesowego.
Główne poruszane kwestie etyczne dotyczą ochrony środowiska, inwestowania w ludzi i utrzymywania odpowiednich relacji z otoczeniem firmy.
Zarówno kadra menadżerska, jak i pracownicy muszą jednak stosować się do odpowiednich zasad, które w sposób bezpośredni będą wpływać na etykę w przedsiębiorstwie. Zaliczamy tutaj:
- Umiejętność skutecznego zachowania poufności, nawet jeśli nie wymaga tego specjalna umowa,
- Okazywanie szacunku względem poglądów oraz przekonań innych osób,
- Dbanie o odpowiednią atmosferę w miejscu pracy,
- Dobre oraz uczciwe realizowanie swoich obowiązków zawodowych.
Etyka w przedsiębiorstwie
Etyka w działalności firmy zależna jest od licznych czynników zewnętrznych, na które często nie mamy wpływu. Możemy zmieniać swoją firmę, określać zasady działania i postępowania, jednak inaczej wygląda prowadzenie działalności w ustroju kapitalistycznym, a inaczej w socjalistycznym. Ogromne znaczenie dla etyki przypisuje się również stabilności systemu politycznego i prawnego w państwie.
Często firmy tworzą kodeksy etyczne, których przestrzegania oczekują od swoich pracowników.
Etyka biznesowa może być również różna zależna od tego, jakie normy społeczne obowiązują w konkretnym kraju. Tutaj musimy więc odnaleźć się na konkretnym rynku i działać etycznie wedle jego założeń. Jak widać nie wszystkie czynniki zależne są bezpośrednio od samej firmy.
Jednak musimy zdawać sobie sprawę, że funkcjonowanie przedsiębiorstwa i jego zasoby również mają wpływ na poziom jego etycznego działania. Doskonałym przykładem czynnika, który bardzo silnie oddziałuje jest kondycja finansowa firmy. Gorsza sytuacja ekonomiczna może skłaniać właściciela lub zarząd do podejmowania decyzji cechujących się większym ryzykiem.
Poziom etyki w firmie można oceniać również na postawie wizji, misji i celu, czy dokładnie tego, jaki jest sposób działania danej firmy.
Zasady etyki w biznesie
Jednym z podstawowych zadań etyki w biznesie jest zachowanie zasad uczciwej konkurencji. Pozwala to na wyrównanie szans pomiędzy poszczególnymi firmami, na znalezienie klientów. Podstawowe zasady etyki w biznesie to:
- przestrzeganie prawa,
- przestrzeganie ogólnych norm społecznych,
- wspólne dobro,
- walka z korupcją,
- uczciwa konkurencja,
- oferowanie produktów wysokiej jakości.
Zasady etyki bywają łamane, z uwagi na fakt, że często za jedyny cel stawiany jest zarobek.
Etyczne postępowanie w biznesie jest zawarte w przepisach Kodeksu Pracy – znajdziemy w nim wszystkie zasady, których powinien przestrzegać przedsiębiorca, aby jego działanie można było uznać za etyczne.
Podstawowe wartości etyczne
- sumienność,
- uczciwość,
- prawdomówność,
- lojalność,
- przestrzeganie prawa,
- sprawiedliwość,
- szanowanie cudzej własności.
Kiedy Twój pracownik zachowuje się nieetycznie?
- Kieruje nieprawdziwe lub obraźliwe słowa wobec innych osób,
- Dyskryminuje współpracowników,
- Prowadzi działania korupcyjne,
- Stosuje przemoc fizyczną lub psychiczną,
- Naraża interesy przedsiębiorstwa,
- Korzysta z bazy technicznej przedsiębiorstwa dla własnych celów prywatnych.
Kiedy jako przedsiębiorca działasz nieetycznie?
Wobec konsumenta
- nieuczciwość dotycząca ceny lub jakości oferowanych produktów lub usług,
- nieprawdziwa reklama swojej oferty, brak rzetelności.
Wobec partnera handlowego
- niedotrzymanie obietnic,
- nieterminowe regulowanie zobowiązań wynikających z faktur,
- niedostarczanie lub niedostarczanie na czas zamówionych produktów lub usług.
Wobec pracownika
- brak szacunku do zatrudnionych,
- brak bezstronnej oceny pracy każdego pracownika,
- niedopełnienie zasad BHP,
- brak zrozumienia dla potrzeb i problemów,
- brak godziwe wynagrodzenia, wypłacanego terminowo,
- brak zapewnienia możliwości pogodzenia obowiązków zawodowych z prywatnymi,
- brak zapewnienia pracownikom możliwości swobodnej oceny działalności przedsiębiorstwa, zgładzania uwag oraz skarg.
Wobec konkurencji
- nieuczciwa konkurencja,
- produkowanie podróbek,
