Pojawił się pomysł na biznes? Chcesz wprowadzić go w życie, ale nie jesteś pewien czy taka działalność nie będzie wymagała uzyskania koncesji lub zezwolenia? A do ze wpisem do rejestru działalności regulowanych? Z pewnością jest to zagadnienie, które w oczach początkującego przedsiębiorcy może wydawać się trudne do ogarnięcia. Spokojnie. W naszym artykule poznasz wszelkie informacje związane z tą kwestią.
W sytuacji, gdy przedsiębiorca do prowadzenia konkretnego rodzaju działalności jest zobowiązany do spełnienia określonych warunków, mówimy o działalności reglamentowanej. Najczęściej są to konkretne wytyczne, powiązane bezpośrednio z danym rodzajem działalności i jej przedmiotem.
Część rodzajów działalności wiąże się z koniecznością spełnienia pewnych warunków. Przykładowo wymagane może być posiadanie odpowiednich uprawnień zawodowych, czy też zatrudnianie osób, które takie uprawnienia posiadają. Innym razem należy spełnić warunki techniczne, lokalowe, posiadać odpowiedni pojazd lub sprzęt.
Spis treści
Koncesje, zezwolenia, wpis do rejestru działalności regulowanej
Jeśli działalność, którą zamierzamy prowadzić wiąże się z koniecznością spełnienia określonych warunków, czyli będzie zaliczana do reglamentowanych, to w większości przypadków wymaga się uzyskania odpowiedniego zezwolenia. W większości przypadków są one odpłatne.
Wyróżniamy trzy możliwości:
- koncesje,
- zezwolenia,
- wpis do rejestru działalności regulowanej.
To, którą z nich musimy uzyskać uzależnione jest od przedmiotu prowadzonej działalności. Uzyskanie koncesji, zezwolenia, czy wpisu do rejestru działalności rejestrowanych pozwala przedsiębiorcy prowadzić działalność na terenie całego kraju przez nieokreślony czas. Jednak w sytuacjach szczególnych może to być czas określony.
W większości przypadków w celu uzyskania takiej państwowej zgody na prowadzenie określonego biznesu, konieczne jest wystąpienie w tym celu do ministra właściwego, pod względem przedmiotu naszej działalności. W niektórych sytuacjach jednak odpowiednie przepisy regulują kwestie wydawania zgody w taki sposób, że może ona zostać wydana przez organy administracji samorządowej.
Czemu konieczne jest posiadanie koncesji lub zgody?
Istotną kwestią jest tu posiadanie odpowiednich umiejętności lub uprawnień w przypadku konkretnych zawodów. Jeśli ich nie mamy lub nie mają ich nasi pracownicy, to nasze działania mogłyby spowodować szkodę u innych osób lub być dla nich w jakiś sposób zagrożeniem. Najwyraźniej widać do w przypadku lekarzy – czy wyobrażasz sobie aby osoba bez uprawnień wykonywała drobne zabiegi chirurgiczne?
Podobnie kwestia odnosi się do sprzedaży niektórych towarów. Prawo reguluje możliwość sprzedaży broni, środków wybuchowych, czy nawet alkoholu lub papierosów, nakładając stosowne ograniczenia. Wynikają one przede wszystkim z kwestii związanych z bezpieczeństwem.
W przypadku jakich działalności konieczne jest uzyskanie koncesji?
Jeśli nasza działalność wymaga uzyskania koncesji, to mamy do czynienia z najbardziej rygorystyczną i jednocześnie najbardziej wymagającą od nas grupą. W tym przypadku wskazuje się, że podejmowane działania mogą w sposób szczególny wpływać na bezpieczeństwo państwa lub obywateli, czy też wiązać się z ważnym interesem publicznym.
Konieczność posiadania, uzyskania koncesji na prowadzenie określonej działalności pojawia się w sytuacji, gdy to co zamierzyliśmy nie może być realizowanie w formie tzw. wolnej działalności, czyli chociażby na podstawie wpisu do CEIDG. Co istotne tutaj nie jest wystarczające wpisanie na listę działalności regulowanych.
W przypadku koncesji najczęściej konieczne jest wystąpienie do właściwego ministra. Czeka nas również odpowiednie postępowanie administracyjne, na podstawie którego wydaje się decyzję.
Urząd ma możliwość:
- udzielenia koncesji,
- odmowy udzielenia koncesji,
- możliwe jest również ograniczenie zakresu udzielanej koncesji w stosunku do złożonego wniosku,
- może pojawić się również decyzja odmowna w sprawie zmiany koncesji.
Każdy przedsiębiorca posiada prawo wystąpienia o udzielenie mu koncesji. Również w sytuacji, gdy wcześniej mu jej odmówiono lub jeśli posiada już koncesję na prowadzenie innego rodzaju działalności.
Warto jednak wiedzieć, że zanim koncesja zostanie wydana, to organ administracyjny sprawdza czy spełniamy wszelkie niezbędne warunki do jej uzyskania, a tym samym czy nie pojawia się jakiekolwiek zagrożenie związane z jej udzieleniem.
Również gdy już koncesję posiadamy możemy spodziewać się kontroli ze strony urzędu, która będzie sprawdzać czy działamy zgodnie z założeniami udzielonej koncesji, jak również bezpieczeństwem państwa, obronności i dobrem osobistym obywateli. Przy stwierdzeniu nieprawidłowości możliwa jest zmiana zakresu udzielonej koncesji lub jej cofnięcie.
Koncesja potrzebna jest m.in. w poniższych przypadkach:
- wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją, produktami o przeznaczeniu wojskowym i policyjnym (udziela minister właściwy do spraw wewnętrznych);
- poszukiwania, rozpoznawania kopalin, wydobywania kopalin ze złóż, podziemnego bezzbiornikowego magazynowania substancji, podziemnego składowania odpadów lub dwutlenku węgla (udziela minister właściwy do spraw środowiska lub też w sprawach nie zastrzeżonych dla tego ministra wojewoda lub starosta)
- przesyłania dwutlenku węgla w celu jego podziemnego składowania (udziela minister właściwy do spraw środowiska)
- wytwarzania, przetwarzania, magazynowania, transportowania i sprzedaży paliwami i energią (udziela Prezes Urzędu Regulacji Energetyki)
- przewozów lotniczych (udziela Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego)
- ochrony osób i mienia, czyli działalność tzw. agencji ochrony (udziela minister właściwy do spraw wewnętrznych)
- prowadzenia kasyn gry (udziela Minister Finansów).
- rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych (udziela Przewodniczący Krajowej rady Radiofonii i Telewizji)
Kiedy potrzebne będzie nam zezwolenie?
W przypadku zezwolenia sprawdzane się zwykle czy konkretny przedsiębiorca ma odpowiednie możliwości organizacyjne oraz techniczne do jej prowadzenia. Prawo określa konkretne warunki w przypadku prowadzenia określonych form działalności. Aby uzyskać stosowne zezwolenie należy wystąpić do właściwego ministra, co jest ściśle określone w przepisach prawa, jak również kwestia tego, jakie działalności wymagają posiadania zezwolenia.
W niektórych przypadkach wskazywane są tzw. warunki specjalne, które przedsiębiorca musi koniecznie spełnić. Zezwolenie wydaje się w formie decyzji administracyjnej.
WAŻNE! W sytuacji, gdy wszystkie warunki, które są wymagane do uzyskania stosownego zezwolenia są spełnione, to organ NIE może go nie przyznać. Wówczas to jest jego obowiązek.
Zezwolenie będzie niezbędne w takich sytuacjach jak:
- prowadzenie giełdy towarowej,
- prowadzenie działalności, która obejmuje gry losowe,
- hurtowa i detaliczna sprzedaż napojów alkoholowych,
- prowadzenie schronisk dla bezdomnych zwierząt, ochrona przed bezdomnymi zwierzętami,
- prowadzenie składu podatkowego,
- wytwarzanie i dopuszczanie do obrotu produktów leczniczych,
- prowadzenie ogólnodostępnych aptek i hurtowni farmaceutycznych,
- działalność w zakresie rybołówstwa morskiego,
- zbiorowe zaopatrywanie w wodę,
- zbiorowe odprowadzanie ścieków,
- działalność z zakresu finansów: bank, instytucja kredytowa, fundusz emerytalny, działalność maklerska itp.,
- instalowanie i naprawianie konkretnych przyrządów pomiarowych.
Wpis do rejestru działalności regulowanej
Jest to najprostsza obowiązująca w naszym kraju forma reglamentacji działalności gospodarczej. W przypadku takich firm, przedsiębiorca musi spełnić określone do jej prowadzenia warunki oraz dokonać wpisu do rejestru działalności regulowanych.
Prowadzeniem takich rejestrów zajmują się odpowiednie dla rodzaju prowadzenia działalności urzędy. Są one jawne i znajdują się w nich dane przedsiębiorstwa.
WAŻNE! Jako przedsiębiorca musisz przechowywać wszystkie dokumenty, które stanowią potwierdzenie, ze spełniasz warunki prowadzenia działalności regulowanej.
W konkretnych sytuacjach urząd może odmówić nam wpisu do rejestru:
- jeśli wydane zostało prawomocne orzeczenie, które zakazuje przedsiębiorcy prowadzenia działalności, jaka objęta jest wpisem,
- przedsiębiorca został wykreślony z rejestru tej działalności regulowanej, poprzez decyzję o zakazie wykonywania działalności przez 3 lata poprzedzające złożenie wniosku,
- w sytuacjach, które określane są przez szczegółowe przepisy.
Aby wystąpić o wpisanie działalności do rejestru działalności rejestrowanych musimy posiadać status przedsiębiorcy. W związku z tym w pierwszej kolejności należy dokonać wpisu do CEIDG lub KRS.
Wniosek taki wymaga również złożenia oświadczenia, że spełniamy wszelkie wymagane dla danej działalności wymogi. Przedsiębiorca, który podlega wpisowi do CEIDG może złożyć wniosek o wpisanie do rejestru działalności regulowanych w urzędzie gminy. Konieczne jest jednak jednoczesne wskazanie, jaki organ prowadzi dany rejestr.
W sytuacji gdy dochodzi do zmiany formy prowadzonej działalności i nie będzie ona już obejmować zakresu, przez który była wpisana do działalności regulowanych, to należy złożyć wniosek we właściwym urzędzie w celu wykreślenia nas z rejestru. Jeśli jednak całkowicie zaprzestajemy prowadzenia działalności, to wystarczające jest wyrejestrowanie w CEIDG lub KRS.
Kiedy konieczne jest wpisanie działalności do rejestru działalności rejestrowanych i kto prowadzi konkretny rejestr:
- Prowadzenie usług detektywistycznych (minister do spraw wewnętrznych).
- Przechowywanie dokumentacji osobowej i płacowej pracodawców (marszałek województwa).
- Działalność kantorowa (prezes NBP).
- Wyrób i rozlew napojów winiarskich lub spirytusowych (minister do spraw rynków rolnych).
- Indywidualna praktyka lekarska, specjalistyczna praktyka lekarska, grupowa praktyka lekarska (okręgowa rada lekarska).
- Indywidualna praktyka pielęgniarek, indywidualna specjalistyczna praktyka pielęgniarek, położnych albo grupowa praktyka pielęgniarek (Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych).
- Stacje kontroli pojazdów (starosta, zgodnie z miejscem wykonywania działalności).
- Usługi w zakresie pośrednictwa pracy na terenie Polski, pośrednictwa do pracy poza granicami polskich obywateli, pośrednictwa zawodowego, doradztwa personalnego, pracy tymczasowej (marszałek województwa).
- Organizacja imprez turystycznych (marszałek województwa).
- Ośrodki szkolenia kierowców, pracownie psychologiczne dla instruktorów, egzaminatorów i kierowców, organizacja kursów dokształcających dla kierowców przewożących towary niebezpieczne (starosta odpowiedni ze względu na miejsce prowadzenia działalności).
Jak wygląda uzyskiwanie koncesji lub zezwolenia?
Występujemy do właściwego ministra, urzędu, starosty czy marszałka województwa. W przypadku różnych koncesji, zezwoleń, jak i wpisów do działalności rejestrowanej może zachodzić konieczność innego adresowania naszego wniosku.
Zawsze razem z wnioskiem składamy wszystkie dokumenty poświadczające spełnianie przez nas warunków, jakie są wymagane, aby uzyskać dane pozwolenie.
Wszystkie informacje dotyczące konkretnych koncesji, zezwoleń i spisów znajdują się na stronie urzędu. W wyszukiwaniu warto kierować się konkretną formą działalności, na jaka chcemy uzyskać pozwolenie. Znajdziemy tam informacje odnośnie samego wniosku, jak i wymaganych dokumentów dodatkowych. Warto zadbać, aby od razu złożyć pełną dokumentację.
W związku z tym jeśli przykładowo podejmujemy decyzje, że będziemy zajmować się sprzedażą broni to konieczne jest szczegółowe zapoznanie się z ustawą o broni i amunicji. Z jej zapisów dowiemy się, jakie zasady będą nas obowiązywać w biznesie, który zamierzamy właśnie rozpocząć.
Jeśli jakichś informacji będzie brakować, to urząd może nas wezwać do ich uzupełnienia w określonym terminie przed wystawieniem koncesji. Możliwe jest również sprawdzenie faktów, jakie zostały podane przez nas we wniosku.